ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΣΕΝΑ Η ΑΓΕΝΝΗΤΗ ΓΗ

Την Πέμπτη 18 Οκτωβρίου, είχα την χαρά να φιλοξενηθώ στην ραδιοφωνική εκπομπή "Μέσα από σένα", του συγγραφέα Δημήτρη Βαρβαρήγου και της ποιήτριας Νιόβης Ιωάννου, στο ραδιοφωνικό σταθμό Symban World Radio που εκπέμπει στα Fm της Αυστραλίας και μέσω web σε όλο τον κόσμο. Μιλήσαμε για την ποιητική συλλογή μου "Αγέννητη γη" εκδ. Σοκόλη 2017, για την λογοτεχνία αλλά και για όσα είμαι και αγαπάω. 

Όσοι επιθυμείτε μπορείτε να ακούσετε την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτησή μας, πατώντας το κουμπί του Play. Καλή ακρόαση!

ΝΥΧΤΑ ΧΩΡΙΣ

Μπαίνει σκοτάδι στα άδεια σπίτια

Στα κεφαλαία γράμματα των οδών

μέσα στα ψέματα

στις λέξεις των ανθρώπων

στα κενά σώματα

που ντύνονται σιωπή

Κι εσύ

δεν έρχεσαι ποτέ

να με γεννήσεις

Μαρία Χρονιάρη

Ευχαριστώ πολύ την Αργυρώ Χατζηπαναγιώτου, για την μετάφραση στα Ισπανικά του ποιήματός μου "Νύχτα χωρίς",από την ποιητική συλλογή μου "Αγέννητη γη", εκδ. Σοκόλης 2017 Διαβάστε εδώ την μετάφραση: https://argy57.blogspot.com/2018/05/blog-post.html

ΕΙΣΑΙ Η ΕΚΡΗΞΗ ΜΕΣΑ ΜΟΥ

Να είσαι πάντα εκείνη η στιγμή 

που θα γεννά 

τις μεγαλύτερες ποινές αγάπης

μέσα μου

Η έκρηξη ανάσας

μες στα χαλάσματα του νου

μιας πόλης μόνο δικής μου

Και με τα μάτια σου

να ανοίγεις δρόμο

σκάβοντας τα σκοτάδια

που οδηγούν οριστικά

κι απόλυτα

Σ' εμένα

Μ. Χρονιάρη

(από την ποιητική μου συλλογή, που ετοιμάζεται)

ΕΝΑ ΟΛΟΝ ΨΥΧΗΣ

Σε περιμένω σε κάθε γωνιά, σε κάθε πλατεία, σε κάθε τώρα, σε κάθε αύριο, σε όλα τα μετά κι ό,τι υπάρχει ενδιάμεσα, στις νύχτες που περιμένουν στη σειρά για να μη φοβούνται τα όνειρα, στα πλακόστρωτα των νησιών που ποτέ δεν πήγα, στους δρόμους που τώρα φτιάχνονται και στις αλήθειες που ζωγραφίζονται στους τοίχους,

στα φιλιά των εραστών πριν υποκύψουν στον πόνο, σε όλες τις νότες στα λυπημένα τραγούδια σου, στα χρώματα που είναι όλα μαύρο, στο λευκό που τυφλώνει την ψυχή, σε όλα τα γράμματα που ζουν στα βιβλία μου, μέσα στα μάτια των παιδιών που με κοιτούν με απορία ψάχνοντας λόγους για την απουσία σου, στις παρυφές της λύπης,

στα χαρακώματα της αγάπης, στα σεντόνια που κοιμηθήκαμε κι έχω ξεχάσει τις μέρες μου, στις αϋπνίες των φωνών που διψούν κάθε βράδυ, μες στις χιλιάδες των ανθρώπων που περπατούν στα πεζοδρόμια και σε κάθε βλέμμα στα φεγγάρια που λείπεις, σε κάθε σιωπή που ντύνεται αύριο, σε όλες τις γλώσσες που μιλούν στην πληγή, μα και σ’ εκείνες που γιατρεύουν τον πόνο, σε όλα τα χέρια που κρατούν αγκαλιές και σε όσα έχασαν και πενθήσαν στο μόνο,

στα ουρλιαχτά των λύκων μου και στις σπονδές της Εκάτης, στα μισά των διαδρομών και στις λακκούβες του κόσμου, σε κάθε μέρα που ξημερώνει και μου στερεί τη φωνή σου, μες στις κλειστές αίθουσες των σφαγείων, στα εισιτήρια των πλοίων που ταξιδέψαμε, στον κόκκινο αναπτήρα σου που ανάβω τσιγάρο, στα κατεβασμένα ρολά μου, στις φωτογραφίες που βγάλαμε και στις αντοχές της χαράς σου, 

στα αεροπλάνα που ανέβηκα για να σε βρω και σε όλα εκείνα που πήρες για να έρθεις, σε κάθε θάλασσα που κολυμπήσαμε και σε όσες βρίσκονται στης γης τον χάρτη, στους εφιάλτες σου που σε ξυπνούσανε και σε όσα κάναμε κι είπες «θυμάμαι», στις ζωγραφιές των πλανόδιων και στα τετράδια που γράφεις,

στα κλειδιά του σπιτιού μας, στο ζαρωμένο σου πουκάμισο, στη σκόνη που έγραψες τα ονόματά μας και στα χαρτιά σου που άφησες στο βρεγμένο γραφείο, σε ό,τι κοιτώ, σε ό,τι υπάρχει, σε ό,τι μου πήρες και σε ό,τι έδωσες, σε κάθε πόρτα, σε κάθε οδό, σε κάθε διεύθυνση που χτυπάνε κουδούνια, σε κάθε γέλιο μου που χρωστάω στη σκιά σου, στις υποσχέσεις σου ώρα μεσάνυχτα και στα ρολόγια που ποτέ δεν γυρνάνε,

σε περιμένω στο εδώ, στο αλλού, στο εκεί, στο παντού, στο σκοτάδι, στο φως, στο πρωί και στο βράδυ, στο εχθές και στο αύριο, μέσα στο πριν και στο έπειτα, στο ποτέ χωρίς και στο μόνο μαζί, μέσα σε όλους τους μήνες, μέσα σε όλα τα χρόνια, στον ουρανό και στα κύματα, σε κατοικώ, με κατοικείς, σε γεννάω, σε χωράω, σε είσαι εγώ, σε είμαι εσύ, σε έρχομαι, με έρχεσαι,

σε ε σ έ ν α ε μ έ ν α  σε έ ν α , σε μόνο όλον, εμείς.

Μαρία Χρονιάρη

Νέο κείμενο από την μόνιμη στήλη μου "Όταν ο λύκος είναι εδώ", στο Πολιτιστικό Μαγκαζίνο Ologramma.  Διαβάστε κι εδώ: https://ologramma.art/ena-olon-psychis/

Εκεί που φέγγει… η επιθυμία φθίνει…

Του Κωνσταντίνου Καραγιαννόπουλου

Αναρωτιέμαι, ώρες- ώρες, αν θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε στον κόσμο δίχως το παιχνίδι των ρόλων…

Όπως έγραψε κάποτε η Μαλβίνα Κάραλη: «Υπάρχει […] κάτι πολύ πιο επιδέξιο και ειλικρινές από το να είσαι ο εαυτός σου: το να είσαι ο ρόλος σου». Κι εξηγεί παρακάτω: «παίζω και πλέκω εγκώμια μιας ζωής που δεν καταλαβαίνει τίποτα έξω από την Τέχνη της». Η πιο ουσιαστική απόδειξη αυτού αποτελεί ο έρωτας. Ο κύριος (και καίριος) αρλεκίνος ταχυδακτυλουργός. Το νούμερό του μοιάζει αρχικά με την χώρα του Ποτέ -που σε θαμπώνει με τα χρώματα, τις μουσικές, τις εντάσεις και, φευ, την γλυκιά ψευδαίσθηση ενός «για πάντα»- μέχρι, βέβαια, να καταλήξει σε σκηνικό βομβαρδισμένης γης. Και η αιτία αυτής της κατάληξης δεν είναι άλλη από την αντίθεση των διαφόρων ρόλων που κομίζουν οι πρωταγωνιστές.

Όσο καταστροφικό, όμως, κι αν φαντάζει ταυτόχρονα, αποτελεί και μιαν ασπίδα προστασίας από τα κάθε είδους ραδιενεργά στοιχεία του συνυπάρχειν και συμφύρεσαι. Είναι, ίσως, κι ένας τρόπος να χωρέσεις πιο εύκολα τις αντινομίες που φέρεις σαν άτομο και να τις εναρμονίσεις μέσα σε μιαν οπτική απάτη- έτσι που να γίνεσαι αναγνωρίσιμος ως μια –υποτιθέμενη- ενότητα ή έστω ως μιαν όχι και τόσο απροσπέλαστη δυνατότητα.

Θα ήθελα σήμερα να σας παρουσιάσω μια σχοινοβάτισσα ποιήτρια –για να μνημονεύσω λίγο και τον Genet. Η Μαρία Χρονιάρη στο τελευταίο της βιβλίο, Αγέννητη Γη, ακροβατεί επάνω στο τεντωμένο σχοινί, που ενώνει το σημείο μηδέν με τον ορίζοντα ενός αγέννητου –και ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο- επερχόμενου ενδεχόμενου. Ή ίσως πάλι με το σημείο εκείνο όπου η σιωπή σπάει και ξαναγίνεται κραυγή.

Λέει ο Genet στον σχοινοβάτη: «Χόρευε ωστόσο για τον εαυτό σου και μόνο, όχι για μας. […] Και πάντοτε στον ερεβώδη τόπο. Αυτή λοιπόν η μοναξιά θα μας μαγέψει». Γράφει η ποιήτρια ως αφιέρωση στο βιβλίο της: «Στα χρόνια που περπάτησαν μέσα μου ξυπόλυτα και στην αλήθεια που στέκει πάντα ασάλευτη σε πείσμα των ματιών σου». Τι άλλο από ακριβή εκπλήρωση του ιδεώδους του Genet αποτελεί η σχοινοβασία της Μαρίας Χρονιάρη.

Στην ποίηση έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε –σαν παράδειγμα κακού μαθητή- την βιογραφία του καλλιτέχνη ως άξονα για την ανάλυση του έργου του. Εγώ θα προσπαθήσω, κατά το μέτρο του δυνατού, να αποφύγω αυτή την γκάφα. Βλέπω το εγχείρημά της σαν την προσπάθεια της Σελήνης να διαγράψει κάποιες από τις εποχές της σκοτεινής της πλευράς∙ δίχως, όμως, να αποκαλύπτει τα τοπία και τα ηφαίστεια που καραδοκούν στο έδαφός της. Γι’ αυτό, άλλωστε, κυριαρχεί τόσο στα ποιήματά της η σιωπή. Θα μπορούσαμε να πούμε πως όλη η συλλογή πραγματεύεται ό, τι δεν αποκαλύπτει ανάμεσα στα κεντίδια των στίχων της. Αθόρυβα ο πόνος, η επιβεβαίωση του αναπόφευκτου, η κατακρήμνιση ενός αγαπημένου προσωπείου, καθοδηγούν την πορεία προς την αλήθεια: την φθίνουσα επιθυμία. Διότι, όσο κι αν ο χωρισμός φαντάζει στα μάτια μας σαν θάνατος, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από την επίτευξη του απώτερου στόχου μας- το γκρέμισμα του αντικειμένου του πόθου μας από το βάθρο που του είχαμε στήσει.

Τι είναι αυτό που το κάνει τόσο επώδυνο;

Το γκρέμισμα του κόσμου που επινοήσαμε για να προσδώσει νόημα στην επιθυμία μας. Την ώρα, δηλαδή, που γκρεμίζουμε το βάθρο τσακίζουμε τον σπόρο που μας εκπλήρωνε. Αντικρίζουμε και βιώνουμε το υπερκορεσμένο μιας πραγματικότητας που έχει ήδη πάρει το σχήμα του παρελθόντος. Πονάμε γιατί δεν υπάρχει πια ούτε μήνυμα, ούτε ακροατήριο, ούτε φωνή για να αναγγείλουμε εκείνο που, μέχρι πριν από λίγο, αποτελούσε την ουσία, τον πόθο… το πλήρες μας… Κενό σώμα πια ζητά νέα σταυροφορία και καινούριο σκοπό.

Το σημαντικότερο ποίημα της συλλογής που μπορεί να μας βοηθήσει στην πρόσληψη της, θεωρώ πως είναι η «Υποτείνουσα». Σ’ αυτό το ποίημα το ποιητικό υποκείμενο φτάνει στην αποκάλυψη του εγκλήματος. Άρα, και στη σκοποθεσία του ίδιου του βιβλίου.

Το ομώνυμο ποίημα της συλλογής αφήνει μιαν υποψία ερμηνείας του τίτλου της. Θα ήταν παρακινδυνευμένη η άποψη πως ο τίτλος παραπέμπει σε κάποιο παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ. Παρακινδυνευμένη και μάλλον άστοχη… μιας και περιορίζει το ερμηνευτικό πλαίσιο της ποιητικής του βιβλίου. Μιας και δουλειά του κάθε ερμηνευτή είναι να ανοίγει το εύρος των ερμηνευτικών δυνατοτήτων. Θα πρότεινα –για να δώσω συνέχεια στα όσα ανέφερα πιο πάνω- πως αγέννητη γη είναι ό, τι απομένει όταν ο έρωτας και η επιθυμία τελειώνουν. Όχι, όμως, σαν στάχτη μα σαν ανεκμετάλλευτες πιθανότητες. Ο έρωτας δεν γεννά τίποτε άλλο παρά μόνο το πάθος. Ο έρωτας είναι πόλεμος, κι όπως κάθε πόλεμος έχει ένα τέλος θανάσιμο. Η αγάπη είναι η μήτρα της ζωής. Επίσης, θα πρότεινα να συνδυαστεί ο τίτλος με την πλήρη απουσία σημείων στίξης και κυρίως με την απουσία τελείας.

Σαν έμμεσα διακειμενικά στοιχεία η ποιήτρια προτείνει τα ποιητικά τοπία των Dickinson, Woolf και Plath∙ παρ’ ότι –όπως παραδέχεται και πάλι έμμεσα η ίδια- δεν ανταποκρίνονται ουσιαστικά ούτε στο ύφος αλλά ούτε και στο κλίμα της Αγέννητης Γης. Η λειτουργία τους πιστεύω πως περιορίζεται σ’ αυτό που ονομάζουμε «παραδείγματα προς αποφυγή».

Υπάρχουν δύο ερωτήματα στη συλλογή. Είναι δύο ερωτήματα που φαντάζουν με την πρώτη ματιά αναπάντητα∙ θεωρώ, όμως, πως οι απαντήσεις μπορεί να μην δίνονται κατευθείαν από την ποιήτρια, αλλά κερδίζονται μέσα από την πορεία στην οποία σε υποχρεώνει να ακολουθήσεις.

Το πρώτο ερώτημα είναι: Πως σβήνει άραγε τον ήλιο κανείς;

Η απάντηση σ’ αυτό εκπηγάζει απ’ όσα ανέλυσα παραπάνω. Δηλαδή, αφήνοντάς τον να κάψει όλα του τα αποθέματα. Ειδάλλως, μετατρέπεται ο έρωτας- ήλιος σε εμμονή.

Το δεύτερο ερώτημα είναι: Προς ποια κατεύθυνση/ εξημερώνει τον θάνατο ο έρωτας;

Αυτό είναι ένα πράγματι δύσκολο ερώτημα. Θα παραθέσω αρχικά κάποια από τα λόγια της ίδιας της ποιήτριας κι έπειτα θα προσπαθήσω να αναλύσω αυτή μου την επιλογή.

Γράφει στο ποίημα Οδός Ασκληπιού:

Πλησιάζω αργά

Με τις ρυτίδες μου όλες αναμμένες

Σε χαιρετώ σαν πάντα να είναι αύριο

Το ποίημα Απόδραση:

Οι ποιητές είναι πάντα

προς την πλευρά της ζωής

Γράφουν μόνο υπέρ της

φορώντας μόνιμα

στο μπράτσο τους

το μαύρο περιβραχιόνιο

του θανάτου

Κάποτε είχα γράψει πως ο φόβος είναι η απόκρυφη τέχνη της φθοράς. Σε συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει η Μαρία Χρονιάρη το 2016, στην ερώτησή μου για το τι είχε αποκομίσει από την συγγραφή των τεσσάρων τότε βιβλίων της μου είχε απαντήσει: «Έμαθα όταν φοβάμαι να μη φοβάμαι και να επιτρέπω στον εαυτό μου να βλέπει τα πράγματα πιο καθαρά». Ίσως λοιπόν η κατεύθυνση που εξημερώνει τον θάνατο ο έρωτας, να είναι εκείνη που το άφοβο βλέμμα σού, σου υποδεικνύει. Αυτό που θα σου ψιθυρίσει η φωνή μέσα σου και θα την κάνεις ποίημα [ένα ποίημα ως στάση ζωής…]. Διότι, ο έρωτας είναι στάση ζωής. Μπορεί να είσαι ερωτευμένος με ό, τι επιθυμήσεις κι αυτό με την σειρά του θα σε κατευθύνει στην πλευρά της ζωής.

Όμως, εδώ υπάρχει μια παγίδα. Όπως μας προειδοποιεί ο Rollo May, ο έρωτας (ο έρωτας για κάποιο άλλο άτομο) αναγγέλλει την θνητότητα. Αυτή η ψευδαίσθηση της αφομοίωσης στον άλλο και της υπέρβασης. Η πρόσκαιρη αθανασία που κερδίζεις μέσω της πτώσης σου στα θολά νερά του πάθους. Σιγά- σιγά σε κάνει να συνειδητοποιήσεις πως το τέλος είναι αναπόφευκτο. Αλλά δεν είσαι χαμένος! Τράβηξες προς την πηγή της ζωής… έκανες τον κύκλο που όφειλες και σου όφειλαν… κι έφτασες πλήρης μέσα από την άλωσή σου.

Φαίνεται μια πτυχή αυτού στους στίχους: 

Κανείς δεν θα ζήσει τόσο μαζί

όσο εμείς

κομμένοι στα δύο

Όλα αυτά αποτυπώνονται πολύ γλαφυρά [και μέσα από την ίδια την εναντίωσή τους…] από την συζήτηση του Χάρολντ Πίντερ με την σύζυγό του Αντωνία Φρέιζερ μέσω χαϊκού:

 Αν δεν υπήρχε ο θάνατος

στον κόσμο

πως θα σ’ είχα συναντήσει;

Αντωνία Φρέιζερ

Θα μ’ έβρισκες τριγυρίζοντας το μεγάλο μπαρ

Ποτήρια υψωμένα,

Ένα για σένα, ένα για μένα

Χάρολντ Πίντερ

[Σε δική μου μετάφραση]

Κλείνοντας, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο εξώφυλλο του βιβλίου. Μια εξαιρετική δουλειά του Χάρη Τσιλόπουλου που καταφέρνει να αυξήσει την ένταση του τοπίου στο οποίο μας εισαγάγει η Μαρία Χρονιάρη. Επίσης, η Αγέννητη Γη ως τοπίο πια αποκτά μιαν απτή αποτύπωση όσων δεν λέγονται ποτέ. Για να μείνουν ποιητικά λάφυρα… και μυστικά χνάρια στο κορμί της Σελήνης…

Η κριτική του Κωνσταντίνου Καραγιαννόπουλου, δημοσιεύθηκε στο Πολιτιστικό Magazino Ολόγραμμα. *Η φωτογραφία της ποιήτριας ανήκει στην Άννα Μαρινάκη

Διαβάστε κι εδώ:

https://ologramma.art/agenniti-gi-maria-chroniari-kritiki/

VERBA DICAT

Ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένας ανεξάντλητος ωκεανός, γεμάτος από ανεξάντλητες νησίδες φωτός, που οδηγούν πάντα στο ίδιο σημείο: Το εντός του βάθος.

Μια μέρα θα ‘ρθω και θα σου πω για τις λέξεις. Για τα τραύματα που χωράνε μέσα τους· για όλη τη θλίψη και όλο τον πόνο. Για την χαρά και τη δόξα της κι όλο το πριν, το μετά και το ενδιάμεσα μόνο. Λέξεις που προσδοκούν τη δική τους ζωή, καθώς ξεφεύγουν απ’ το άνοιγμα των δοντιών σου και που μιλούν την αλήθεια τους, όταν εσύ δεν τις βλέπεις.

Λέξεις υπάρχω και χάνω και χάνομαι· ορίζω, γυρίζω και φεύγω. Λέξεις που ήρθαν, λέξεις που έφυγαν και όσες έμειναν, θέλουν την πληρωμή τους. Λέξεις εδώ, εκεί κι ανάμεσα, ίσως νωρίς, ίσως αργά και ίσως κάποτε λίγο. Λέξεις παντού και πουθενά που καθορίζουν πορεία, που δείχνουν το αύριο κι αποκοιμούνται στο χτες. Που έζησαν μόνες τους, γιατί τα στόματα που ήρθαν, στάθηκαν μικρά και λίγα. Που δεν χαϊδεύτηκαν, δεν αγαπήθηκαν, που όμως μετάνιωσαν, αλλά δεν είπαν λυπάμαι.

Που περίμεναν πάντα σ’ ένα λιμάνι μια επιστροφή, στα κλειδιά του αυτοκινήτου σου, πίσω απ’ την πόρτα. Που στον καθρέφτη τις κρέμασες και τις κοιτούσες για ώρες, ενώ φοβόσουν μην τις ακούσεις να σου λένε για ψέματα. Οι λέξεις βλέμματα που αγγίζουν τη μνήμη· αυτές που δάγκωσες για να μη βγουν κι αυτές που φίλησες για να τους πάρεις τον πόνο. Όσες λαχτάρησες, όσες σε πρόδωσαν κι αυτές που έμειναν να προδοθούν. Που τυραννούν τον ύπνο σου και δεν ξημερώνουν, που γυρνούν στο κεφάλι σου κι όλο βουίζουν, κι αγρίμι γίνονται και σε γραπώνουν, σε κόβουν και σε ενώνουν αγόγγυστα.

Οι λέξεις καταλογίζω, υπολογίζω και έρχομαι· οι λέξεις τρομάζω, δειλιάζω και τρέχω. Οι λέξεις ζω, επιζώ κι απελπίζομαι. Οι λέξεις μιλάω, σωπαίνω και κρύβομαι· κι όλο ξεχνάω, θυμάμαι και κλαίω. Διορθώνω τα λάθη μου, μα προσβλέπω και σε άλλα. Λέξεις ουρλιάζω, αντέχω και έσπασα. Ρήματα που έβαλες σε παρενθέσεις, σημεία ορίζοντα να εξευμενίσεις τον χάρτη. Μέρες και νύχτες να ιδρώνουν οι λέξεις σου, να πεινούν και να ζητάνε βοήθεια. Να ανεβαίνουν στο λαιμό σου και θηλιά σου να γίνονται ενώ εσύ, θα παλεύεις για να σώσεις μια λέξη· μια λέξη ανήμπορη, βασανισμένη, που δεν αρθρώθηκε και να χάσκει έμεινε μήπως την δεις, μήπως την ακούσεις, μήπως τα χέρια σου της χαρίσουν πνοή.

Μια νύχτα θα ‘ρθω και θα σου πω για τις λέξεις. Για όσα άκουσα, έμαθα κι είδα. Για το ποτέ, για το τώρα, το πάντοτε. Μα όλες δεν θα σου τις πω, θα μείνουν κάποιες να κρατήσω για μένα.

Οι εφεδρείες μου, για τις στιγμές που σωπαίνω.

*Οι λέξεις λένε

Μαρία Ι. Χρονιάρη

Διαβάστε ολόκληρη την εφημερίδα εδώ:

http://www.ifonitonanogion.gr/media/files/FWNH-313.pdf

ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ "ΘΕΛΩ ΝΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΩ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΟΥ ΧΑΟΥΣ"

Συνέντευξη του φωτογράφου Χάρη Τσιλόπουλου, στον Κωνσταντίνο Σύρμο

Ο ταλαντούχος φωτογράφος, Χάρης Τσιλόπουλος, ζει και εργάζεται στην Αυστρία. Κάθε του φωτογραφία είναι ένας κόσμος συμβολικός και ως εκ τούτου λιτός. Μοιάζουν οι εικόνες που αποτυπώνονται στον φακό του, σαν ένα παράθυρο, που κοιτώντας την θέα του, παρατηρούμε ανακατεμένα καρέ από τον ανεξερεύνητο, εσωτερικό μας κόσμο. Παράλληλα, ασχολείται ενεργά με την μουσική ως ραδιοφωνικός παραγωγός, ενώ αρθρογραφεί πάνω στην παρουσίαση, κριτική και την ανάλυση δίσκων. Μέσα από την συνέντευξή μας στο iART, ανταλλάσσουμε ρόλους και τον “φωτογραφίζουμε” για εσάς.

Χάρη, μια φωτογραφία, φαντάζει στα μάτια μου σαν να σταματάς τον χρόνο. Είναι μια μορφή δύναμης πάνω στην ροή του, έστω στιγμιαία. Εσύ πως το αντιλαμβάνεσαι;

Είναι ο καλύτερος τρόπος να μοιραστείς με κάποιον την άποψή σου, τι είσαι και τι αντιπροσωπεύεις. Είναι ένας τρόπος σκέψης, αλλά και ένας τρόπος να αποθηκεύσεις στιγμές και συναισθήματα. Μια τέχνη, που απευθύνεται σε όλους όσοι είναι πρόθυμοι να παρατηρήσουν τις λεπτομέρειες και να βιώσουν τη ζωή, από μια άλλη οπτική γωνία. Δεν είναι εύκολο να δεις μέσα από τον φακό και να επεξεργαστείς την πραγματικότητα. Όταν το καταφέρεις όμως, καταλαβαίνεις ότι η ζωή σου αλλάζει!

Παρατηρώ σε πολλές φωτογραφίες σου, να κυριαρχεί ένας άνθρωπος ή ένα αντικείμενο και δίπλα του ή γύρω του  το αχανές τοπίο. Πως θα το ερμήνευες εσύ, σαν θεατής των φωτογραφιών σου;

Περισσότερο θέλω να αποτυπώσω το μεγαλείο του χάους, παρά τους ανθρώπους. Η αίσθησή του, ίσως μας κάνει να σκεφτούμε ότι δεν χρειάζεται να είμαστε μόνοι μας. Στην ουσία όμως, αυτό είναι μια ουτοπία και παραμένουμε πάντα μικροί και μόνοι στο τέλος, ζώντας καταστάσεις που δημιουργούμε, όπως αυτές οι φωτογραφίες που αναφέρεις. Η αλήθεια είναι ότι δεν μου αρέσει και πολύ να ερμηνεύω τις φωτογραφίες μου. Δίνω ένα ερέθισμα και ο καθένας με βάση τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του, ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο την δουλειά μου. Αυτό είναι που μου αρέσει. Να βλέπω τον κόσμο να αναπτύσσει και να εξελίσσει τις ιδέες του. 

Τι αισθάνεσαι το δευτερόλεπτο που περνά, πριν πατήσεις το κουμπί και τραβήξεις την επόμενη φωτογραφία;

Τις περισσότερες φορές δεν χρειάζονται πολλές σκέψεις. Ίσως το αίσθημα ότι πλέον είμαι ένα με την φωτογραφική μου μηχανή. Η κάμερα, είναι η προέκταση του χεριού μου. Είναι μέρος το σώματός μου, δεν μπορώ να το σκεφτώ σαν κάτι ξένο. Οπότε, είναι κάτι απόλυτα λογικό για μένα και τέλεια εναρμονισμένο στις κινήσεις μου.

Ζεις κι εργάζεσαι πλέον στην Βιέννη. Τι σε έσπρωξε στο να φύγεις από την Ελλάδα και γιατί διάλεξες την συγκεκριμένη πόλη;

Ακόμα το σκέφτομαι η αλήθεια είναι! Στην ουσία, τα ταξίδια είναι αυτά που με κάνουν να νιώθω ζωντανός. Όπως έχεις καταλάβει, δεν είμαι άνθρωπος που θα κάτσει να σκεφτεί πολύ πριν αποφασίσει για κάτι. Τα καλύτερα, γίνονται εκτός προγραμματισμού. Το μόνο σίγουρο που μπορώ να σου πω, είναι ότι η δίψα μου για κάτι καινούριο, πάντα με ωθεί στο να κάνω αλλαγές. Εξ ου και η Βιέννη, η οποία είναι μια πανέμορφη και αρτίστικη πόλη, που δίνει ευκαιρίες σε κάθε καλλιτέχνη. Κάτι που σπανίζει στην Ελλάδα δυστυχώς.

Είσαι ένας αξιόλογος ραδιοφωνικός παραγωγός. Που μπορεί να σε ακούσει κάποιος και τι μοιράζεσαι με τους ακροατές σου, όταν ξεκινά να παίζει στην κονσόλα ένα τραγούδι που επέλεξες;

Η μουσική είναι ένα μεγάλο θέμα για μένα. Μεγαλύτερο από την φωτογραφία. Είναι σκοπός ζωής να μοιράζομαι κάτι που ανακαλύπτω και που πιστεύω ότι έχει να δώσει πολλά στον ακροατή. Η μουσική, είναι σαν την φωτογραφία. Σε μια στιγμή, μπορεί να σε κάνει να αναθεωρήσεις μια ολόκληρη ζωή και να εξελίξεις τις σκέψεις σου. Ο ακροατής, θέλω να έχει σε κάθε εκπομπή μια ξεχωριστή εμπειρία, με ακούσματα  που δεν ακούει συχνά. Και αυτό θέλω να πετύχω. Η μουσική παιδεία είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Από Σεπτέμβριο ξεκινάω πάλι στον poplie. H εκπομπή μου, ονομάζεται ‘’Εxit Music’’. Επίσης ο ακροατής, μπορεί να ακούσει το podcast μου, μέσω του mixcloud.

Επίσης, ασχολείσαι με την κριτική και την ανάλυση δίσκων, ποιο είναι το κριτήριο για να επιλέξεις ένα μουσικό άλμπουμ και, πρότεινέ μας αν θέλεις, ένα ή παραπάνω, που αξίζει να έχουμε στην δισκοθήκη μας.

Πολλά παίζουν τον ρόλο τους. Κυρίως το συναίσθημα. Προτιμώ να γράφω μόνο για δίσκους οι οποίοι μου προκαλούν συναισθήματα, είτε αρνητικά είτε θετικά. Αυτό είναι η μουσική για μένα και αυτό προσπαθώ να δείξω από την δική μου οπτική γωνία. Μουσικές κριτικές, βασισμένες στα πολλά εγώ μου και στο πως βλέπω συναισθηματικά και ψυχολογικά το εκάστοτε άλμπουμ. Δεν είναι εύκολο εγχείρημα, η κριτική και η ανάλυση ενός δίσκου. Πολλοί άνθρωποι, μπορεί να σκεφτούν έναν κριτικό της μουσικής που ακούει αρμονικά έναν δίσκο σε ένα σιωπηλό δωμάτιο και μέσα από τεράστια ακουστικά τελευταίας τεχνολογίας, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Θέλω να το βγάλω έξω για δοκιμή - να το δοκιμάσω στην πραγματική ζωή. Μπορεί σήμερα να γράψω για έναν black metal δίσκο, αύριο για έναν ποπ δίσκο. Είναι το λεγόμενο ''κλικ''. Το καθήκον μου, είναι να προσφέρω στους άλλους μια συνειδητή εντύπωση ενός έργου τέχνης, με βάση το πως ζω εγώ σαν Χάρης το συγκεκριμένο έργο τέχνης, στην καθημερινότητα μου.

Τώρα για το τι αξίζει να έχει ο καθένας στην δισκοθήκη του, δεν μπορώ να το πω και να το κρίνω εγώ. Ακόμα και αν γράψω για εκατό δίσκους, θα νιώσω άσχημα για αυτούς που δεν θα αναφέρω. Θα προτείνω όμως, τους δίσκους που μου έκαναν εντύπωση την περασμένη χρονιά

20. Police Des Moeurs - Dedales 19. Red Axes - The Beach Goths 18. Elektro Guzzi - Clones 17. METZ - Strange Peace 16. Karima Walker - Hands in Our Names 15. Peine Perdue - Moreceaux Choisis 14. Priests - Nothing Feels Natural 13. Jlin - Black Origami 12. ‘68 - Two Parts Viper 11. Protomartyr - Relatives In Descent 10. Timber timbre - Sincerely, Future Pollution 9. Ghostpoet - Dark Days + Canapes 8. Feist - Pleasure 7. Zola Jesus - Okovi 6. LCD Soundsystem - american dream 5. Code Orange - Forever 4. Fever Ray - Plunge 3. EMA - Exile In The Outer Ring 2. Ulver - The Assassination of Julius Caesar 1. Chelsea Wolfe - Hiss Spun

Τι αλλαγές παρατηρείς, σε επίπεδο παραγωγής, στην μουσική του χθες και της τρέχουσας εποχής;

Το επίπεδο παραγωγής σήμερα, είναι πραγματικά κλάσεις ανώτερο σε σχέση με την μουσική του χθες, λόγω της τεχνολογίας αλλά και της μουσικής γνώσης, που πλέον έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Όσο περνάνε τα χρόνια, όλο και περισσότερη γνώση αποκτούμε. Ας μην μένουμε στο παρελθόν. Πολύς κόσμος πιστεύει ότι δεν υπάρχει συναίσθημα και πάθος στην σημερινή μουσική. Έλα όμως που υπάρχει σε υπερθετικό βαθμό! Απλά πρέπει να ανοίγουμε τους μουσικούς μας ορίζοντες και να δίνουμε χώρο, στο νέο που έρχεται. Έχει κάτι να πει πάντα. Ας μην το βλέπουμε σαν αλλαγή. Η μουσική εξελίσσεται. Είναι δικό μας θέμα εάν θα ασπαστούμε αυτή την πραγματικότητα, ή εάν θα μείνουμε σε περασμένες δεκαετίες, να αναπολούμε τις μουσικές που μας μεγάλωσαν. Πρέπει να έχουμε όμως πάντα στο μυαλό μας ότι η μουσική του χθες, είναι συνυφασμένη με την μουσική του σήμερα και το αντίθετο.

Το αντίθετο της στατικής εικόνας είναι η συνεχόμενη κίνηση. Πώς φωτογραφίζεται η κίνηση; Δεν χάνεται αυτόματα η υπόστασή της;

Νομίζω ότι εάν ξεκινήσω να γράφω με τεχνικούς όρους για τον τρόπο αποτύπωσης της κίνησης στην εικόνα, μάλλον ο αναγνώστης δεν θα καταλάβει και πολλά. Μια εικόνα μπορεί να αποτυπώσει τα πάντα, κάνοντάς τα ακόμα πιο δημιουργικά και ''μεγάλα'', και σε συνεργασία με την φαντασία εκείνου που την βλέπει, το αποτέλεσμα αποκτά μια θεϊκή υπόσταση θα έλεγα.

Περίγραψε μου, τι θα ήθελες να απεικονίζει η τελευταία φωτογραφία, που θα τραβήξεις με τον φακό σου.

Η τελευταία μου φωτογραφία... η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ να το ξέρω. Ακούγεται τρομερό και κάπως αγχωτικό. Ίσως, όταν έρθει η ώρα, τότε μάλλον θα ξέρω. Πιθανόν το τι θα έβλεπα εκείνη την στιγμή μπροστά μου, ίσως να είναι το πορτρέτο μου λίγο πριν πεθάνω, μια γέρικη ατέλεια. Το μόνο σίγουρο είναι, ότι μέχρι τότε έχω να βγάλω χιλιάδες φωτογραφίες ακόμα!  

Mία φωτογραφία σου, έγινε το εξώφυλλο ποιητικής συλλογής. Πες μου περισσότερα γι’ αυτό και πώς πιστεύεις η τέχνη της φωτογραφίας συνδέεται με την τέχνη της ποίησης;

Κάθε είδος τέχνης, μπορεί να συνδεθεί αρμονικά και να αλληλοσυμπληρωθεί με μοναδικό τρόπο. Η ποίηση είναι μια τέχνη, η οποία σου δίνει άπειρους συνδυασμούς για να σκεφτείς και να διαχωρίσεις πολλές πραγματικότητες και απόψεις. Τι πιο όμορφο, απ’ το να δώσεις σε μια συγκεκριμένη εικόνα, όλο το νόημα μιας ποιητικής συλλογής. Όπως ανέφερα και σε μια προηγούμενη ερώτηση, δίνω ένα ερέθισμα και ο καθένας με βάση τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του, ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο αυτό που βλέπει και είμαι χαρούμενος, γιατί η ποιήτρια Μαρία Χρονιάρη, έκανε ακριβώς αυτό που αναζητώ από κάποιον που θα δει την δουλειά μου. Στην δική της περίπτωση, η φωτογραφία μου αποτύπωσε την ποίησή της και είμαι πραγματικά ευγνώμων. 

Που μπορεί κάποιος να βρει δείγμα της δουλειάς σου;

Μέσω των σελίδων μου σε facebook / instagram αλλά και στο επαγγελματικό μου portfolio, ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο  https://tsilart.portfoliobox.net/

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;

Όταν κάνω σχέδια, δεν μου βγαίνει πραγματικά τίποτα! Το παίρνω αλλιώς! H φωτογραφική μου μηχανή, το μικρόφωνό μου, η μουσική και συνεχίζω μέχρι τελικής πτώσης. The best plan is no plan!

Χάρης Τσιλόπουλος

Διαβάστε κι εδώ

http://www.iart.gr/charis-tsilopoulos-thelo-na-apotiposo-to-megalio-tou-chaous/

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ

Charis Tsilopoulos

Interviewed by Konstantinos Syrmos

The talented photographer Charis Tsilopoulos, lives and works in Austria. Every photograph of his is a symbolic world and thus plain. The pictures captured through his lens, seem like a window from where we see mixed frames from our undiscovered inner world. He is also involved in music as a radio producer and writes articles on presentation, reviews and analyses on albums. Through our interview here on iART, we change roles and try to “photograph” him for you.

 Charis, a photograph in my eyes is like stopping time. It’s a kind of power over its course, at least momentary. How do you see that?

It’s the best way to share your view with someone, who you are and what you represent. It’s a way of thinking but also a way to store moments and memories. It’s a form of art which is aimed at those who are willing to observe the details and see life from another perspective. It is not easy seeing through the lens and processing reality. But once you succeed, you notice that your life changes!

 I see that many of your photographs are dominated by a single person or object and beside or around them vast landscapes. How would you, as an observer, interpret your photographs?

I mostly want to capture the magnificence of chaos, rather than the people. The notion of it might cause us to think that we don’t need to be alone. The bottom line is that this is just a utopia, because in the end we stay small and alone, living inside the circumstances that we created, like in the photographs that you mentioned. The truth is that I don’t like interpreting my own photographs. I am just giving a stimulus and each one based on their feelings and their experiences, can interpret my work in their own way.

What are your feelings the second before you take the next picture?

 Most of the time, contemplating is not needed. Maybe it’s because now I feel that my camera and I are one. The camera is the extension of my hand. It is part of my body, I cannot think about it as something foreign. It is something totally logical to me and perfectly harmonized with my movements.

 You live and work in Vienna. What made you leave Greece and choose this specific city?

 The truth is I am still wondering myself! Basically, travelling is what makes me feel alive. As you might have understood, I am not the kind of person who thinks long before making a decision. The best things happen without a plan. What I can tell you with certainty, is that my thirst for new, has always pushed me towards changes. That’s why Vienna, it’s an artistic city which gives opportunities to any artist. Something that, unfortunately, Greece doesn’t do.

 You are a distinguished radio producer. Where can somebody listen to you and what do you share with your listeners when a song you chose is playing?

 Music is big issue for me, bigger than photography. It’s my life’s goal to share something I discovered and believe it has a lot to offer to the listeners. Music is like photography, in that in a moment it can make you rethink your whole life and broaden your mind. I want the listeners to have a different experience on each show, and listen to music that they don’t often do. This is my goal. Musical education is very important. In September I start again on poplie. My show is called “Exit Music”. You can also listen to my podcast on mixcloud.

You also deal with album reviews and analysis, which are your criteria in choosing a musical album and, if you like, you can suggest us one or more which you think are worth having in our collections.

 There are a lot of factors which play a role, mainly feelings. I only prefer writing about albums that have stirred up my emotions, positively or negatively. This is what music is for me and this is what I am trying to show through my point of view. Reviews based on my “multiple egos” and how I perceive, emotionally and physiologically, each album. Analyzing and reviewing an album, is not an easy task. A lot of people might imagine a music critic sitting in a silent room listening harmoniously to an album through a set of the latest technology headphones, but it’s not just that. I want to take this album out in the real world and test it. Today, I might write about a black metal album and tomorrow about a pop album. My duty is to offer a conscious opinion on a work of art, based on how I experience this particular work in my everyday life.

As for what is worth for someone to have in their album collection, it is not my decision to make. Even if I mention a hundred albums, I will feel bad about the ones I won’t.  However, I will mention the albums that made an impression to me last year.

20. Police Des Moeurs - Dedales 19. Red Axes - The Beach Goths 18. Elektro Guzzi - Clones 17. METZ - Strange Peace 16. Karima Walker - Hands in Our Names 15. Peine Perdue - Moreceaux Choisis 14. Priests - Nothing Feels Natural 13. Jlin - Black Origami 12. ‘68 - Two Parts Viper 11. Protomartyr - Relatives In Descent 10. Timber timbre - Sincerely, Future Pollution 9. Ghostpoet - Dark Days + Canapes 8. Feist - Pleasure 7. Zola Jesus - Okovi 6. LCD Soundsystem - american dream 5. Code Orange - Forever 4. Fever Ray - Plunge 3. EMA - Exile In The Outer Ring 2. Ulver - The Assassination of Julius Caesar 1. Chelsea Wolfe - Hiss Spun

 What changes do you notice in music production of yesteryear compared to that of today?

 The level of production today is way better compared to the music made years ago and that’s because of technology but also musical knowledge, which has reached another level. As the years go by, we gain more and more knowledge. Let’s not stay in the past. A lot of people believe that there is no sentiment in today’s music, but I can assure you that there is and a lot of it!  We just need to open up our musical horizons and make room for the new that’s coming. There is always something to be said. Let’s not see it as change. Music evolves. It is a personal matter whether we are going to embrace this reality or stay put in past decades, reminiscing about the sounds with which we grew up. We should, however, keep in mind that yesteryear’s music is interwoven with the music of today and vice versa.

 The opposite of a steady picture is continuous motion. How can motion be photographed? Doesn’t photograph automatically cancel the very nature of motion?

 I think that if I start with technical terms on how we can photograph motion, the reader will not understand much. A picture can capture anything making it more creative and “greater”, and with the contribution of the imagination of the person who sees it, the result obtains a “divine nature”, I could say.

Can you describe what would you like your last photograph to depict, where would you aim your lens at?

 My last photograph…the truth is that it is impossible for me to know. It sounds terrifying and kind of stressful. Maybe, when that time comes, I will know. Possibly, whatever I saw at that moment in front of me, a self portrait before I die, an elderly imperfection. One thing is for sure, until then I have thousands of pictures to take!

 One of your photographs was the cover of a poetry anthology. Tell me something more about it and how do you think that the art of photography is connected to that of poetry?

 Every form of art can be harmonically connected to and complemented by another in unique ways. Poetry is an art, that gives you infinite combinations to think about and distinguish between many realities and views. What nicer than to give a single photograph the meaning of a whole poetic anthology. As I mentioned earlier, I am just giving a stimulus and each one based on their feelings and their experiences can interpret what they see in their own way and that makes me happy, because the poet Maria Chroniari did exactly what I long for from someone who sees my work. In her case my photograph reflected her poetry and I am truly grateful.

Where can someone find a sample of your work?

 On facebook / instagram but also on my professional portfolio under https://tsilart.portfoliobox.net/

What are your future plans?

 Whenever I plan something, it doesn’t go as planned so I go a different way! My camera, my microphone, music and I go on till I drop. The best plan is no plan!

Charis Tsilopoulos