Το σώμα
του σώματος
Εν τω σώματί μου, Κύριε,
θρόνιασες την ψυχή μου
Το στόμα
του στόματος
Εν τω στόματί μου, Κύριε,
έθεσες τη φωνή μου
Το σώμα - στόμα
όταν δεν δύναμαι να με περιέχω
Το στόμα - σώμα
όταν δεν δύναμαι να με σιωπώ
και εν τη βασιλεία αυτών
όλα τα πάνσεπτα, Θεέ μου,
στο όνομά μου τα όρισες
Μ. Χρονιάρη, από την ποιητική συλλογή "Μετά από αυτό που προηγήθηκε", εκδ. Σοκόλη, 2020
Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να δείτε την ανάρτηση.
Ταξίδια πιο εύκολα στους προορισμούς μας και πολλά καλλιτεχνικά δημιουργήματα στην πόλη της ζωής μας. Για το νέο έτος, εύχομαι υγεία και ό,τι θέλετε για να είστε χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι. Και για να πάρετε μια ωραία γεύση από τη Χριστουγεννιάτικη Βιέννη, αναρτώ δύο φωτογραφίες που τραβήξαμε με τις φωτογραφικές μηχανές μας.
Καλή Χρονιά!
Μαρία Χρονιάρη
Ανατρέχοντας σε βιβλία από εκδηλώσεις που έχω παραβρεθεί κατά καιρούς, στάθηκα εκ νέου στο καθόλα εξαιρετικό πόνημα της κ. Μαρίας Χρονιάρη «Αγέννητη γη» των εκδόσεων Σόκολη, στο οποίο χαίρω την τιμή μίας γενναιόδωρης αφιέρωσης από την ίδια, και αυτό που έχω να θυμάμαι ιδιαιτέρως, είναι εκείνα τα μεγάλα εκφραστικά διερευνητικά μάτια με το βαθύ καθάριο βλέμμα - λες και άγγελος σε αποστολή εξαγνισμού και κάθαρσης του κόσμου Αυτού.
Αν λοιπόν, σήμερα
θεωρώ αυτά τα μοναδικά σε αξία πονήματα, τα εκ του βιωμένου έως τώρα χρόνου της
- μιας και πάρα πολύ νέα, είναι διότι βρήκα το διαυγές απόλυτο της
φιλοσοφημένης σκέψης και πως αποδόθηκαν με βαθιά συναίσθηση του τι πραγματικά
επαγγέλλεται... τεχνικά και συναισθηματικά, με δίχως εκείνες τις ακρότητες και
τους λεκτικούς προς εντυπωσιασμό στολισμούς… Η «Αγέννητη γη» της, είναι μία
σπουδή της εκφοράς του λόγου και των αμιγών αισθημάτων σε δημόσια έκθεση, γι’
αυτό και της χρεώνω, αληθώς, το «Εξαιρετικά Σπουδαία», γιατί δικαιωματικά της
ανήκει ο εύσχημος αυτός χαρακτηρισμός. Ενδεικτικά:
«Απόδραση»
«Οι ποιητές είναι
πάντα
προς την πλευρά της
ζωής
Γράφουν μόνο υπέρ της
φορώντας μόνιμα
στο μπράτσο τους
το μαύρο
περιβραχιόνιο
του θανάτου»
«Μια φθίνουσα επιθυμία»
«Μη μου ζητάς να
εξηγώ
δεν έχω άλλα μάτια
Για κάθε σύμφωνο χάνω
κι ένα φωνήεν
και για το θάρρος που
χρειάζεται
χρεώνομαι
Όλες οι λέξεις μου
ιδρώνουν από ασιτία»
Η ίδια, φέροντας ως
φορτίο στους ώμους της την προσωπική της μαρτυρία και βίωση, ηθελημένα ζει τη
φθορά ως αντίβαρο εξισορροπητικό, ρέποντας προς τα βάθη των θεμιτών και
αθέμητων της δικής της κοσμογονίας, ώσπου προοδευτικά να αποκαθάρει κάθε τι που
κακοφόρμισε στην Αγέννητη γη της και που, υποθετικά από πλευράς μου, δεν
ευτύχισε τους δικούς της καρπούς για να δρέψει.
Ειδικότερα: Στο άχρονο και άυλο του έλλογου υποσυνειδήτου, βρίσκονται εικόνες παλλόμενες αρχετυπικές, ικανά χρήσιμες για την ισόρροπη εξελικτική συναισθηματική της πορεία. Έτσι, διαχειριζόμενη ικανά τα παραπάνω, εξιλεώνεται δίνοντας χώρο σε ό,τι μη ζημιογόνο και αλληλοσυγκρουόμενο της ασυνείδητης σκέψης, καθιστώντας την ποίηση ως το μέσο της δημόσιας έκθεσης, υπό την έννοια της κοινής συλλογικής ωφελιμότητας μετουσιωμένης. Παραθέτω αποσπάσματα από τα ποιήματα:
«Οδός Ασκληπιού»
[…]
Τίποτα που να σε
θυμίζει
δεν έμεινε
[…]
Είδες, σου λέω,
τίποτα απ’ ό,τι μας
άγγιξε
δεν χάνεται στον
χρόνο»
[...]
«Μια ανεπανόρθωτη
λύπη»
[…]
«Θέλω να ξεχάσω
μα η μνήμη μου δεν
βοηθά
Θέλω να θυμηθώ
μα η λήθη μου ποτέ
δεν κοιμάται»
«Ποια πραγματικότητα
είναι αρκετά
πραγματική
ώστε να αντέχει την
ίδια της τη φύση;
Πραγματώνεις τη
φαντασία μου
και πονάω
Μα αν σε ρωτούσα για
την αλήθεια
Πόσα ψέματα θα μου
έλεγες;»
Εδώ, το υπαρξιακό
μοιάζει σε τεντωμένο σχοινί - επιλυμένο. Ωστόσο, από την καθημερινότητά της και
από τις (πιθανώς) ευτυχείς ή αντίξοες συναισθηματικά στιγμές της, με βαθιά
συναίσθηση του τι τελικώς πράττει, αισθητικά πάντα και με πένα εκλεπτυσμένη,
μας καταδείχνει ό,τι σαθρό και κίβδηλο συντελείται, είτε αυτό έχει ως παράγοντα
τον άνθρωπο, είτε αυτό έχει ως άλλη ενδιάμεση αιτία, το αδιόρατο της κοινωνικής
αιθάλης και των φρυκτωριών αυτής. Αυτό, θεωρώ και το επιστέγασμα του
εξαιρετικού καθόλα ποιητικού οικοδομήματος της κ. Μαρίας Χρονιάρη.
«Ιδρύοντας μέρες»
«Όταν γράφω
γεννάω μνήμες
κυοφορώντας τον
θάνατο
της παρελθούσης
στιγμής
Όταν γράφω αναβαπτίζω
τα χρώματα»
Κλείνοντας, θα ήθελα
να αιτιολογήσω την ως άνω θεώρηση, αληθώς λέγοντας πως το κριτήριο αξιολόγησης από
την πλευρά μου, πάνω στην ποιητική της κ. Μαρίας Χρονιάρη, στάθηκε η ψυχικά
βαθύσκια έκταση ενός γνήσιου αφηγηματικού εαυτού, της έμπνευσης αλλά και της
εξαιρετικά πολυμορφικής λεκτικής παίδευσης. Η αξία της είναι αδιαμφισβήτητα
μοναδική και για τους ύστερους επερχόμενους, αυτή η μικρά αλλά ηθικά δικαίως
ουσιαστική θεώρηση προς το πρόσωπό της, θα πρέπει να προσεχθεί ούτως ώστε, για
τον πεζό λόγο, να της χρεωθεί πως συν-προηγήθηκε ηγετικά της εποχής της,
χαρακτηρίζοντας την.
*Από το Δελτίο Τύπου του βιβλίου
Γιώργος Ν. Μανέτας
Λογοτέχνης της Ετ.
Ελλ. Λογοτεχνών
Η κριτική του Γιώργου Ν. Μανέτα για την ποιητική συλλογή " Αγέννητη Γη ", εκδόσεις Σοκόλη 2017, δημοσιεύτηκε στο Πολιτιστικό Site Paspartou.gr. Δείτε εδώ: https://paspartou.gr/eya-kakleidaki/kritiki-toy-giorgoy-maneta-gia-tin-poiitiki-syllogi-tis-marias-hroniari-agenniti-gi
"Δεν μπορώ να σταθώ, δεν μπορώ να καώ, κανένας δεν
μπορεί να με σβήσει".
Νίκος Καζαντζάκης,"Ασκητική"
Τα βήματά τους
ακούγονταν από μακριά. Έμοιαζαν με σάλπισμα από
χιλιάδες στρατιώτες την ώρα της μάχης. Δεν ξέρω γιατί, μα πάντα ο ήχος της
σάλπιγγας γεννούσε μέσα μου άγονους πολέμους. Έφτασαν έξω από την πόρτα μου. Κρατώντας
το χερούλι σφιχτά αλλά και με μια απίστευτη δύναμη βεβαιότητας, την άνοιξα. Και
τους είδα.
Με κοιτούσαν με τα σφαλιστά μάτια τους. Το πρόσωπό τους μουντό, χωρίς ίχνος. Η αύρα τους ανέδυε μια μυρωδιά μαύρου. Σαπίλα, απομόνωση, γκρεμός. Απ’ τα μαλλιά τους κρέμονταν άδεια κλαδιά μισοφαγωμένα από άγνωστη αρρώστια. Καμμιά καλοσύνη δεν είχε ενδημήσει ποτέ μέσα τους.
Το μόνιμα ψεύτικο
χαμόγελό τους, έταζε μια παράφορη ανάγκη να υπάρξουν. Θα υπήρχαν μέσα απ’
όποιον τους αναγνώριζε. Μέσα από αυτόν που θα ονομάτιζε τη γενιά τους. Τα άδεια
χέρια τους έφερναν τα σημάδια από γοτθικούς τάφους και σε κάθε τους κίνηση και
μια ιστορία φυγής κι εγκατάλειψης.
Κάποτε προσπάθησαν να
αγαπήσουν. Να νιώσουν τη ζέστη της ζωής που απέρριπταν. Ό,τι είσαι, το
κουβαλάς. Ό,τι κουβαλάς, σχεδόν είσαι. Τους έβλεπα να γεννιούνται και να
πεθαίνουν ανά ζωές· ανά διαστήματα γέννας, με καρφωμένο πάντοτε στο μυαλό τους
το γράμμα της σήψης.
Όταν μιλούσαν,
κρεμόταν απ’ τα δόντια τους ένα μόνιμο σφάλμα. Ήταν το λάθος της όρασης. Το
λάθος του πλήθους, το λάθος της αφής των στιγμών. Κι εγώ ακόμη τους έβλεπα.
Στεκόμουν βουβή απέναντί τους με τον αγέρωχο πόνο μου. Προσβεβλημένη από το
μικρόβιο της αγάπης, απ’ την ασθένεια ζωής.
Βουβή κι ακίνητη
μπροστά σ’ αυτούς. Τους κατά φαντασίαν ανθρώπους.
Μαρία Χρονιάρη
Νέο κείμενο στη στήλη μου " Όταν ο λύκος είναι εδώ" στο Πολιτιστικό Site Ologramma. Διαβάστε κι εδώ: https://ologramma.art/apoysiazontas/?fbclid=IwAR1G7I40B_nenBrmkgQ2D9ETkBoYaXH2B0IXkgoqeT1qSAa3WKhFZPi9RSE
Μπορείτε να δείτε τη δημοσίευση στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://tetradia.blogspot.com/2021/03/maria-chroniari-ena-kokkino-blouz.html?m=1
Το ποίημα μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:
Περπάταγαν μόνοι μέσα
στο πλήθος. Ο ένας δίπλα στον
άλλον χωρίς τη γνώση της γνωριμίας τους. Όλα επάνω τους ήταν κοινά. Ακόμη κι
όταν δεν μοιράζονταν τον ίδιο δρόμο, κατέληγαν πάντα στην ίδια στροφή.
Μια μέρα, έτσι απροσδόκητα,
την είδε να κοιτάει έξω απ’ το παράθυρο. Πόσο καιρό ήταν εκεί; Γιατί ποτέ πριν
δεν είχε σηκώσει το βλέμμα του σ’ εκείνο το παράθυρο; Τότε ακριβώς τον είδε κι
εκείνη. Κοιτάζονταν δίχως να μιλούν κάθε μέρα, την ίδια ώρα, απ’ την ίδια θέση.
Ένα ιδιότυπο ραντεβού χωρίς φωνή. Υπήρχαν μόνο τ’ αποτυπώματα των ματιών τους.
Ο δρόμος είχε γίνει
το μέρος που ζούσαν την ιστορία τους. Ένα βράδυ έσπρωξε με βιασύνη την πόρτα
του μπαρ και την είδε να στέκεται στα απέναντι σκαλοπάτια. Τον πλησίασε, του
πρόσφερε ένα τσιγάρο και βουβά μα πλάι πλάι περπάταγαν.
Δίχως να το
αντιληφθούν είχαν φτάσει στη θάλασσα. «Θες να πετάξουμε πέτρες;» τον ρώτησε.
Εκείνος σήκωσε την πρώτη και την έβαλε μέσα στη χούφτα της. Μία πέτρα για κάθε
χαμένο όνειρο. Για κάθε στιγμή που δεν είδαν. Για κάθε ανάμνηση που μοιράστηκαν
χωρίς κανείς τους να την μιλήσει.
Οι μήνες που ήρθαν
τους βρήκαν μαζί. Ζούσαν στο σήμερα, κουβαλώντας στους πόρους τους τις ρωγμές
απ’ το χθες. Με μια βελόνα και μία κλωστή, έραβαν ο ένας στο σώμα του άλλου τις
ανοιχτές πληγές του. Κι όταν τελείωναν έσβηναν το φως, αφήνοντας πάντα ανοιχτό
το παράθυρο, για να μπαίνει στο δωμάτιο ο δρόμος.
Συγχρονισμένοι και με
προσήλωση ζούσαν μέσα στον κόσμο μα έξω απ’ αυτόν. Μόνοι μαζί με την αλήθεια
τους. Όταν βρίσκεις το σώμα που θα αφήσεις την ψυχή σου όλα αλλάζουν ρυθμό.
Γίνονται αυτόματα μια μελωδία που δε χωράει σε κανένα πεντάγραμμο. Κι η ζωή
τους κυλούσε χωρίς να ρωτά, δίχως να περιμένει.
Τη μέρα που
αποφάσισαν να περπατήσουν ξανά προς τη θάλασσα, μια οχλοβοή τράβηξε την προσοχή
τους. Άνθρωποι έτρεχαν εξαγριωμένοι προς όλες τις κατευθύνσεις, φωνάζοντας και
κλαίγοντας˙ μαζεμένοι σε παρέες πάλευαν με οργή και λύσσα
πρωτόγνωρη.
Βημάτισαν γρήγορα
τρομαγμένοι πίσω στο σπίτι. Ένιωσαν πως τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά,
ήταν επιτακτική ανάγκη να μη χάσουν την επαφή τους. Άρχισαν με μανία να
αγγίζονται, να χαϊδεύουν ο ένας τον άλλον, να αλληλοδαγκώνουν τις σάρκες τους
καθώς μυρίζονταν. Ήταν ο τρόπος τους να νιώσουν μέσα τους ακόμη ζωντανοί. Να
επισφραγίσουν το όλον της ύπαρξής τους. Όταν ο κόσμος γύρω σου αλλάζει,
χρειάζεσαι πάντα ένα σημείο αναφοράς, να σου θυμίζει ποιος είσαι, τι έκανες. Να
μη σε αφήσει να ξεχάσεις πως εσύ είσαι ο τόπος σου.
Σιγά σιγά οι δρόμοι
ερήμωσαν, σαν ποτέ να μην τους είχε κανείς περπατήσει. Οι φωνές των ανθρώπων
σίγησαν, σαν ποτέ να μην είχαν μιλήσει, κι ένα κρύο απλώθηκε σα μυρωδιά πάνω
απ’ την πόλη. Σαν αρρώστια που δεν τη γιάτρεψε κανείς.
Εκείνοι έχοντας πια
χάσει σταδιακά όλες τις αισθήσεις τους εκτός της αφής, ξάπλωσαν στο κρεβάτι
τους. Ελεύθεροι από τα δεσμά της μνήμης που γεννάει η όσφρηση και η γεύση, από
τον πόνο που φέρνει η ακοή κι απ’ τον μεγάλο φόβο που δίνει στα μάτια σου η
όραση.
Αγκαλιασμένοι στο
γεμάτο σκοτάδι τους, έγλειφαν ο ένας τα δάκρυα του άλλου, και με τις άκρες των
δαχτύλων τους αναγνώριζαν το σώμα και τα ταξίδια του. Πιο μόνοι από κάθε άλλη
φορά, πιο μαζί απ’ όσο ποτέ υπήρξαν. Κι ίσως για πρώτη φορά, και οι δύο, έμαθαν
να αφήνονται στην αγάπη.
Έχοντας χάσει
οριστικά όλες τις πανοπλίες τους.
Μ. Χρονιάρη
Νέο κείμενο στο Πολιτιστικό Μαγκαζίνο "Ologramma", στη στήλη μου "Όταν ο λύκος είναι εδώ".
Δείτε κι εδώ: https://ologramma.art/apokollisi/
Διαβάστε τη συνέντευξη εδώ:
Μετά από ένα βασανιστικό έτος όπως το 2020, όλοι έχουμε ανάγκη από μια νέα αρχή. Φέτος περισσότερο από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Στερηθήκαμε πολλά και όμορφα πράγματα, φίλους, αγκαλιές, οικογένεια, πατρίδα. Τα τελευταία χρόνια λόγω μιας σημαντικής αλλαγής στη ζωή μου, ζω ανάμεσα σε Αυστρία, Αθήνα, Θεσσαλονίκη κι Ελβετία. Φέτος δε θυμάμαι πόσα τεστ κάναμε για να μπορέσουμε να έρθουμε να δούμε τους δικούς μας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Ανεβήκαμε λιγότερες φορές σε αεροπλάνο και μετακινούμασταν μόνο με το αυτοκίνητο. Αλλά κάθε φορά που ήταν να πετάξουμε για την Ελλάδα, νιώθαμε έναν κόμπο που μετρίαζε τη χαρά του ταξιδιού μας. Ευτυχώς η επιστήμη προχωράει κι έτσι έχουμε στα χέρια μας έναν πολύτιμο σύμμαχο. Το εμβόλιο που θα μας βοηθήσει να πάρουμε πίσω τη ζωή μας και τις συνήθειές μας. Να αγκαλιαστούμε χωρίς φόβο μα με πολύ πάθος. Χωρίς ποτέ να ξεχάσουμε τα πολύτιμα μαθήματα που η πανδημία μας δίδαξε, κι εξακολουθεί να μας διδάσκει, μιας και όλο αυτό ακόμη δεν έχει φτάσει στο τέλος του.
Σας εύχομαι να έχετε υγεία και το 2021 να είναι το σημείο εκκίνησης, για να τρέξουμε όλοι μετά τον εμβολιασμό μας προς το φως και τη ζωή. Οι φωτογραφίες της ανάρτησης είναι από τις βόλτες μας κοντά στο σπίτι μας, στο κέντρο της Βιέννης. Δε χαρήκαμε όσο τις περασμένες φορές ούτε τον στολισμό της πόλης, ούτε τα μαγικά της μέρη. Είχαμε κι έχουμε όμως εκείνος εμένα κι εγώ εκείνον. Και είμαστε υγιείς. Κι αυτό είναι δώρο ζωής.
Να έχετε μια καλή χρονιά!
Μαρία Χρονιάρη
