«58 ποιήματα, 58 πράξεις πληγής στα περιθώρια του χρόνου»*

 

Ανατρέχοντας σε βιβλία από εκδηλώσεις που έχω παραβρεθεί κατά καιρούς, στάθηκα εκ νέου στο καθόλα εξαιρετικό πόνημα της κ. Μαρίας Χρονιάρη «Αγέννητη γη» των εκδόσεων Σόκολη, στο οποίο χαίρω την τιμή μίας γενναιόδωρης αφιέρωσης από την ίδια, και αυτό που έχω να θυμάμαι ιδιαιτέρως, είναι εκείνα τα μεγάλα εκφραστικά διερευνητικά μάτια με το βαθύ καθάριο βλέμμα - λες και άγγελος σε αποστολή εξαγνισμού και κάθαρσης του κόσμου Αυτού.

Αν λοιπόν, σήμερα θεωρώ αυτά τα μοναδικά σε αξία πονήματα, τα εκ του βιωμένου έως τώρα χρόνου της - μιας και πάρα πολύ νέα, είναι διότι βρήκα το διαυγές απόλυτο της φιλοσοφημένης σκέψης και πως αποδόθηκαν με βαθιά συναίσθηση του τι πραγματικά επαγγέλλεται... τεχνικά και συναισθηματικά, με δίχως εκείνες τις ακρότητες και τους λεκτικούς προς εντυπωσιασμό στολισμούς… Η «Αγέννητη γη» της, είναι μία σπουδή της εκφοράς του λόγου και των αμιγών αισθημάτων σε δημόσια έκθεση, γι’ αυτό και της χρεώνω, αληθώς, το «Εξαιρετικά Σπουδαία», γιατί δικαιωματικά της ανήκει ο εύσχημος αυτός χαρακτηρισμός. Ενδεικτικά:

 

 «Απόδραση»

 

«Οι ποιητές είναι πάντα

προς την πλευρά της ζωής

 

Γράφουν μόνο υπέρ της

φορώντας μόνιμα

στο μπράτσο τους

το μαύρο περιβραχιόνιο

του θανάτου»

 

 «Μια φθίνουσα επιθυμία»

 

«Μη μου ζητάς να εξηγώ

δεν έχω άλλα μάτια

Για κάθε σύμφωνο χάνω κι ένα φωνήεν

και για το θάρρος που χρειάζεται

χρεώνομαι

 

Όλες οι λέξεις μου ιδρώνουν από ασιτία»

 

Η ίδια, φέροντας ως φορτίο στους ώμους της την προσωπική της μαρτυρία και βίωση, ηθελημένα ζει τη φθορά ως αντίβαρο εξισορροπητικό, ρέποντας προς τα βάθη των θεμιτών και αθέμητων της δικής της κοσμογονίας, ώσπου προοδευτικά να αποκαθάρει κάθε τι που κακοφόρμισε στην Αγέννητη γη της και που, υποθετικά από πλευράς μου, δεν ευτύχισε τους δικούς της καρπούς για να δρέψει.

Ειδικότερα: Στο άχρονο και άυλο του έλλογου υποσυνειδήτου, βρίσκονται εικόνες παλλόμενες αρχετυπικές, ικανά χρήσιμες για την ισόρροπη εξελικτική συναισθηματική της πορεία. Έτσι, διαχειριζόμενη ικανά τα παραπάνω, εξιλεώνεται δίνοντας χώρο σε ό,τι μη ζημιογόνο και αλληλοσυγκρουόμενο της ασυνείδητης σκέψης, καθιστώντας την ποίηση ως το μέσο της δημόσιας έκθεσης, υπό την έννοια της κοινής συλλογικής ωφελιμότητας μετουσιωμένης. Παραθέτω αποσπάσματα από τα ποιήματα:

 

«Οδός Ασκληπιού»

 

[…]

Τίποτα που να σε θυμίζει

δεν έμεινε

[…]

[…]

Είδες, σου λέω,

τίποτα απ’ ό,τι μας άγγιξε

δεν χάνεται στον χρόνο»

[...]

«Μια ανεπανόρθωτη λύπη»

 

[…]

«Θέλω να ξεχάσω

μα η μνήμη μου δεν βοηθά

Θέλω να θυμηθώ

μα η λήθη μου ποτέ δεν κοιμάται»

[…]

 

«Επίπεδο συνείδησης»

 

«Ποια πραγματικότητα

είναι αρκετά πραγματική

ώστε να αντέχει την ίδια της τη φύση;

 

Πραγματώνεις τη φαντασία μου

και πονάω

Μα αν σε ρωτούσα για την αλήθεια

 

Πόσα ψέματα θα μου έλεγες;»

 

 

Εδώ, το υπαρξιακό μοιάζει σε τεντωμένο σχοινί - επιλυμένο. Ωστόσο, από την καθημερινότητά της και από τις (πιθανώς) ευτυχείς ή αντίξοες συναισθηματικά στιγμές της, με βαθιά συναίσθηση του τι τελικώς πράττει, αισθητικά πάντα και με πένα εκλεπτυσμένη, μας καταδείχνει ό,τι σαθρό και κίβδηλο συντελείται, είτε αυτό έχει ως παράγοντα τον άνθρωπο, είτε αυτό έχει ως άλλη ενδιάμεση αιτία, το αδιόρατο της κοινωνικής αιθάλης και των φρυκτωριών αυτής. Αυτό, θεωρώ και το επιστέγασμα του εξαιρετικού καθόλα ποιητικού οικοδομήματος της κ. Μαρίας Χρονιάρη.

 

«Ιδρύοντας μέρες»

 

«Όταν γράφω

γεννάω μνήμες

κυοφορώντας τον θάνατο

της παρελθούσης στιγμής

 

Όταν γράφω αναβαπτίζω τα χρώματα»

 

Κλείνοντας, θα ήθελα να αιτιολογήσω την ως άνω θεώρηση, αληθώς λέγοντας πως το κριτήριο αξιολόγησης από την πλευρά μου, πάνω στην ποιητική της κ. Μαρίας Χρονιάρη, στάθηκε η ψυχικά βαθύσκια έκταση ενός γνήσιου αφηγηματικού εαυτού, της έμπνευσης αλλά και της εξαιρετικά πολυμορφικής λεκτικής παίδευσης. Η αξία της είναι αδιαμφισβήτητα μοναδική και για τους ύστερους επερχόμενους, αυτή η μικρά αλλά ηθικά δικαίως ουσιαστική θεώρηση προς το πρόσωπό της, θα πρέπει να προσεχθεί ούτως ώστε, για τον πεζό λόγο, να της χρεωθεί πως συν-προηγήθηκε ηγετικά της εποχής της, χαρακτηρίζοντας την.

 

*Από το Δελτίο Τύπου του βιβλίου

 

Γιώργος Ν. Μανέτας

Λογοτέχνης της Ετ. Ελλ. Λογοτεχνών

Η κριτική του Γιώργου Ν. Μανέτα για την ποιητική συλλογή " Αγέννητη Γη ", εκδόσεις Σοκόλη 2017, δημοσιεύτηκε στο Πολιτιστικό Site Paspartou.gr. Δείτε εδώ: https://paspartou.gr/eya-kakleidaki/kritiki-toy-giorgoy-maneta-gia-tin-poiitiki-syllogi-tis-marias-hroniari-agenniti-gi

ΑΣΒΗΣΤΗ

 

                                     Φωτογραφία από το προσωπικό μου αρχείο by CT

"Δεν μπορώ να σταθώ, δεν μπορώ να καώ, κανένας δεν μπορεί να με σβήσει".

Νίκος Καζαντζάκης,"Ασκητική"

απουσιάΖΩντας

 

Τα βήματά τους ακούγονταν από μακριά. Έμοιαζαν με σάλπισμα από χιλιάδες στρατιώτες την ώρα της μάχης. Δεν ξέρω γιατί, μα πάντα ο ήχος της σάλπιγγας γεννούσε μέσα μου άγονους πολέμους. Έφτασαν έξω από την πόρτα μου. Κρατώντας το χερούλι σφιχτά αλλά και με μια απίστευτη δύναμη βεβαιότητας, την άνοιξα. Και τους είδα.

Με κοιτούσαν με τα σφαλιστά μάτια τους. Το πρόσωπό τους μουντό, χωρίς ίχνος. Η αύρα τους ανέδυε μια μυρωδιά μαύρου. Σαπίλα, απομόνωση, γκρεμός. Απ’ τα μαλλιά τους κρέμονταν άδεια κλαδιά μισοφαγωμένα από άγνωστη αρρώστια. Καμμιά καλοσύνη δεν είχε ενδημήσει ποτέ μέσα τους.

Το μόνιμα ψεύτικο χαμόγελό τους, έταζε μια παράφορη ανάγκη να υπάρξουν. Θα υπήρχαν μέσα απ’ όποιον τους αναγνώριζε. Μέσα από αυτόν που θα ονομάτιζε τη γενιά τους. Τα άδεια χέρια τους έφερναν τα σημάδια από γοτθικούς τάφους και σε κάθε τους κίνηση και μια ιστορία φυγής κι εγκατάλειψης.

Κάποτε προσπάθησαν να αγαπήσουν. Να νιώσουν τη ζέστη της ζωής που απέρριπταν. Ό,τι είσαι, το κουβαλάς. Ό,τι κουβαλάς, σχεδόν είσαι. Τους έβλεπα να γεννιούνται και να πεθαίνουν ανά ζωές· ανά διαστήματα γέννας, με καρφωμένο πάντοτε στο μυαλό τους το γράμμα της σήψης.

Όταν μιλούσαν, κρεμόταν απ’ τα δόντια τους ένα μόνιμο σφάλμα. Ήταν το λάθος της όρασης. Το λάθος του πλήθους, το λάθος της αφής των στιγμών. Κι εγώ ακόμη τους έβλεπα. Στεκόμουν βουβή απέναντί τους με τον αγέρωχο πόνο μου. Προσβεβλημένη από το μικρόβιο της αγάπης, απ’ την ασθένεια ζωής.

Βουβή κι ακίνητη μπροστά σ’ αυτούς. Τους κατά φαντασίαν ανθρώπους.

 

Μαρία Χρονιάρη

 

Νέο κείμενο στη στήλη μου " Όταν ο λύκος είναι εδώ" στο Πολιτιστικό Site Ologramma. Διαβάστε κι εδώ: https://ologramma.art/apoysiazontas/?fbclid=IwAR1G7I40B_nenBrmkgQ2D9ETkBoYaXH2B0IXkgoqeT1qSAa3WKhFZPi9RSE

 

 

 

 

ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΜΠΛΟΥΖ ΣΤΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΑΣ

Ευχαριστώ πολύ το ιστολόγιο "Τα τετράδια της Αμπάς", για την αναδημοσίευση του ποιήματός μου "Ένα κόκκινο μπλουζ" από την ποιητική συλλογή μου "Η σκιά μου κι εγώ", εκδ. Απόπειρα, 2014. Είναι βαθιά τιμητικό να μένουν ζωντανά στο χρόνο τα ποιήματα και να επικοινωνούνται, με τόσο σεβασμό και αγάπη.

Μπορείτε να δείτε τη δημοσίευση στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://tetradia.blogspot.com/2021/03/maria-chroniari-ena-kokkino-blouz.html?m=1

ΔΙΟΔΟΣ 66100

Ευχαριστώ πολύ το περιοδικό Λόγου και Τέχνης "ΔΙΟΔΟΣ 66100" για την τιμή να δημοσιεύσει ανέκδοτα ποιήματά μου, στην εξάμηνη περιοδική του έκδοση. Εάν θέλετε κι εσείς να το αποκτήσετε, μπορείτε να καλέσετε στο 25210-55700 στην κυρία Μαρία Λιθοξοπούλου ή στέλνωντας μειλ στο diodos66100@gmail.com και θα σας αποσταλλεί.

7+1 ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ

Ευχαριστώ θερμά τον Βιότοπο Πολιτισμού Culture Book, για τη δημοσίευση του ανέκδοτου ποιήματός μου με τίτλο "Ανύποπτα", στη στήλη 7+1 ποιήματα για τον Ιανουάριο.

Το ποίημα μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:

https://www.culturebook.gr/grafeion-poihsews/epta-syn-ena-poihmata/7-1-2021-culture-book-january-2.html?fbclid=IwAR00MPhTHzPiRb6_y4TXcuEG4B1p08jK_HbrnYCx0OcE15SPCX470fDWqAE 

ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ

 

Περπάταγαν μόνοι μέσα στο πλήθος. Ο ένας δίπλα στον άλλον χωρίς τη γνώση της γνωριμίας τους. Όλα επάνω τους ήταν κοινά. Ακόμη κι όταν δεν μοιράζονταν τον ίδιο δρόμο, κατέληγαν πάντα στην ίδια στροφή.

Μια μέρα, έτσι απροσδόκητα, την είδε να κοιτάει έξω απ’ το παράθυρο. Πόσο καιρό ήταν εκεί; Γιατί ποτέ πριν δεν είχε σηκώσει το βλέμμα του σ’ εκείνο το παράθυρο; Τότε ακριβώς τον είδε κι εκείνη. Κοιτάζονταν δίχως να μιλούν κάθε μέρα, την ίδια ώρα, απ’ την ίδια θέση. Ένα ιδιότυπο ραντεβού χωρίς φωνή. Υπήρχαν μόνο τ’ αποτυπώματα των ματιών τους.

Ο δρόμος είχε γίνει το μέρος που ζούσαν την ιστορία τους. Ένα βράδυ έσπρωξε με βιασύνη την πόρτα του μπαρ και την είδε να στέκεται στα απέναντι σκαλοπάτια. Τον πλησίασε, του πρόσφερε ένα τσιγάρο και βουβά μα πλάι πλάι περπάταγαν.

Δίχως να το αντιληφθούν είχαν φτάσει στη θάλασσα. «Θες να πετάξουμε πέτρες;» τον ρώτησε. Εκείνος σήκωσε την πρώτη και την έβαλε μέσα στη χούφτα της. Μία πέτρα για κάθε χαμένο όνειρο. Για κάθε στιγμή που δεν είδαν. Για κάθε ανάμνηση που μοιράστηκαν χωρίς κανείς τους να την μιλήσει.

Οι μήνες που ήρθαν τους βρήκαν μαζί. Ζούσαν στο σήμερα, κουβαλώντας στους πόρους τους τις ρωγμές απ’ το χθες. Με μια βελόνα και μία κλωστή, έραβαν ο ένας στο σώμα του άλλου τις ανοιχτές πληγές του. Κι όταν τελείωναν έσβηναν το φως, αφήνοντας πάντα ανοιχτό το παράθυρο, για να μπαίνει στο δωμάτιο ο δρόμος.

Συγχρονισμένοι και με προσήλωση ζούσαν μέσα στον κόσμο μα έξω απ’ αυτόν. Μόνοι μαζί με την αλήθεια τους. Όταν βρίσκεις το σώμα που θα αφήσεις την ψυχή σου όλα αλλάζουν ρυθμό. Γίνονται αυτόματα μια μελωδία που δε χωράει σε κανένα πεντάγραμμο. Κι η ζωή τους κυλούσε χωρίς να ρωτά, δίχως να περιμένει.

Τη μέρα που αποφάσισαν να περπατήσουν ξανά προς τη θάλασσα, μια οχλοβοή τράβηξε την προσοχή τους. Άνθρωποι έτρεχαν εξαγριωμένοι προς όλες τις κατευθύνσεις, φωνάζοντας και κλαίγοντας˙ μαζεμένοι σε παρέες πάλευαν με οργή και λύσσα πρωτόγνωρη.

Βημάτισαν γρήγορα τρομαγμένοι πίσω στο σπίτι. Ένιωσαν πως τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ήταν επιτακτική ανάγκη να μη χάσουν την επαφή τους. Άρχισαν με μανία να αγγίζονται, να χαϊδεύουν ο ένας τον άλλον, να αλληλοδαγκώνουν τις σάρκες τους καθώς μυρίζονταν. Ήταν ο τρόπος τους να νιώσουν μέσα τους ακόμη ζωντανοί. Να επισφραγίσουν το όλον της ύπαρξής τους. Όταν ο κόσμος γύρω σου αλλάζει, χρειάζεσαι πάντα ένα σημείο αναφοράς, να σου θυμίζει ποιος είσαι, τι έκανες. Να μη σε αφήσει να ξεχάσεις πως εσύ είσαι ο τόπος σου.

Σιγά σιγά οι δρόμοι ερήμωσαν, σαν ποτέ να μην τους είχε κανείς περπατήσει. Οι φωνές των ανθρώπων σίγησαν, σαν ποτέ να μην είχαν μιλήσει, κι ένα κρύο απλώθηκε σα μυρωδιά πάνω απ’ την πόλη. Σαν αρρώστια που δεν τη γιάτρεψε κανείς.

Εκείνοι έχοντας πια χάσει σταδιακά όλες τις αισθήσεις τους εκτός της αφής, ξάπλωσαν στο κρεβάτι τους. Ελεύθεροι από τα δεσμά της μνήμης που γεννάει η όσφρηση και η γεύση, από τον πόνο που φέρνει η ακοή κι απ’ τον μεγάλο φόβο που δίνει στα μάτια σου η όραση.

Αγκαλιασμένοι στο γεμάτο σκοτάδι τους, έγλειφαν ο ένας τα δάκρυα του άλλου, και με τις άκρες των δαχτύλων τους αναγνώριζαν το σώμα και τα ταξίδια του. Πιο μόνοι από κάθε άλλη φορά, πιο μαζί απ’ όσο ποτέ υπήρξαν. Κι ίσως για πρώτη φορά, και οι δύο, έμαθαν να αφήνονται στην αγάπη.

Έχοντας χάσει οριστικά όλες τις πανοπλίες τους.

Μ. Χρονιάρη

Νέο κείμενο στο Πολιτιστικό Μαγκαζίνο "Ologramma", στη στήλη μου "Όταν ο λύκος είναι εδώ". 

Δείτε κι εδώ: https://ologramma.art/apokollisi/

Η ΣΙΩΠΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΜΟΥ

 

Με αφορμή την κυκλοφορία της ποιητικής συλλογής "Μετά από αυτό που προηγήθηκε", εκδ. Σοκόλη, είχα τη χαρά να συνομιλήσω με την Βίκυ Σγουρέλλη για την ποίηση, για τη ζωή, για τα βιβλία. Η συζήτησή μας δημοσιεύθηκε στο περιοδικό UNSPOTTED και μπορείτε κι εσείς να την διαβάσετε πατώντας επάνω στον σύνδεσμο που ακολουθεί.

Διαβάστε τη συνέντευξη εδώ:

https://www.unspotted.gr/el/m%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CF%81%CE%B7/?fbclid=IwAR3e_nf5kS4U-vGnsOZoFcTSOTcVq5wyPBLXWMU70-Dt0vXqiKwD0rDLeN8